Digitale transformatie, blockchain, big data, de cloud. De digitale wereld is volop in beweging. Bedrijven en start-ups schieten uit de grond rondom een nieuw, geweldig, disruptief idee. Maar kan en mag het allemaal wel? Bestaan er überhaupt al wet- en regelgeving? En hoe ga je daar als jurist mee om?
Het recht kabbelt altijd in zijn eigen tempo achter de innovatie aan. Dat is niets nieuws en an sich niet zo vreemd. Eerst kijkt men de kat uit de boom en dan wordt geanalyseerd wat de werkelijke, blijvende problemen voor de samenleving zijn. Want soms is een technologie al weer ingehaald door iets nieuwers. Pas daarna komt de wetgever in actie om de wet aan te passen of nieuwe wetgeving te maken. Die nieuwe set regels moet vervolgens nog door twee kamers heen en voordat je het weet ben je jaren verder.
En hoewel het ontbreken van regelgeving een aantoonbare reden is dat het internet in alle vrijheid een succes kon worden, is nu de kentering gaande. Kijk alleen al naar de lange lijst eisen in de AVG en je weet dat we nu een periode ingaan waarin al die verworvenheden langzaam maar zeker weer ingeperkt zullen worden. En het is aan de bedrijfsjurist om daar zo goed mogelijk mee om te gaan.
Positief bijdragen
Wie nu dus een disruptief nieuw idee heeft zal een stuk meer weerstand ondervinden bij het vermarkten van zijn product. Daar kun je als jurist wel op een positieve manier je steentje aan bijdragen. Ook als je opdrachtgever zich met zijn producten of diensten bevindt in een gebied waar erg gedateerde of zelf helemaal geen regelgeving is. Drie vuistregels:
Zorg ervoor dat je vroegtijdig in het proces betrokken bent. Dat voorkomt dat een product (bijna) af is, en je dan moet gaan uitleggen dat het helemaal anders moet om aan de wet te voldoen.
Stel teams multidisciplinair samen. Zorg dat je als jurist niet alleen andere juristen om je heen verzamelt, maar dat je juist met de IT-afdeling, productontwikkeling en marketing aan tafel zit. Op die manier kun je product en legal samenbrengen.
Wees positief en niet te bang voor negatieve gevolgen. Juristen zijn van nature risico-avers. Een groot gedeelte van het werk bestaat nu eenmaal uit het beperken van risico’s. Maar mensen die nieuwe grenzen opzoeken hebben baat bij een jurist die met ze meedenkt. Dus niet iemand die ze op iedere hoek vertelt dat ze eigenlijk niet links, rechts of rechtdoor mogen.
Met deze zaken in het achterhoofd en een proactieve houding kun je als bedrijfsjurist echt het verschil maken voor je opdrachtgever. En zo een bijdrage leveren weer een nieuw product dat het leven van miljoenen mensen duurzaam verbetert.
